Öğrencilere dikkat eksikliği / hiperaktivite bozukluğu (DEHB) teşhisi konulduğunda, bir zamanlar gözardı edilen yaklaşımlar, şimdi odaklanmalarına ve öğrenmelerine yardımcı olmak için geçerli bir seçenek olarak kabul edilmeye başladı.

İlaç kullanımı en bilindik çözüm gibi görünse de okul yöneticileri, öğrenmeyi kolaylaştırmak adına başka yöntemler deniyor; egzersiz topları, duyulara hitap eden araçlar ve egzersiz molalarıyla DEHB teşhisi konulmuş öğrencilerin öğrenim sürecini destekliyorlar.

Sınıf içi düzenlemelerden yönetim prosedürlerinin değiştirilmesine kadar farklı stratejiler kullanılarak olumlu sonuçlar elde edildi. Bazı aşamalar değişkenlik gösterse de davranışsal esnekliğe dayalı yaklaşımlar öğrencilerin derslerinde başarılı sonuçlar elde etmesini sağladı.

Yaratıcı Düzenleme

Son yıllarda tıbbi araştırmalar ve pratik deneyimler DEHB’nin daha iyi anlaşılmasını sağlamıştır ve aynı zamanda bununla daha etkili mücadele yöntemlerinin gelişmesinin önünü açmıştır diyor Minnesota’daki Hopkins Kamu Okulları’nda çalışan özel hizmetler müdürü Linda Gardner.

DEHB’nin gerçek doğasını anladıkça, daha etkili ve verimli bir düzenleme tasarlamaya geldik.

Öğretmenler bu düzenlemelerde daha ustalaştıkça, kendi deneyimleri onları daha kesin stratejilere yönlendiriyor.

Bazıları tarafından tercih edilen yaklaşımlar, geleneksel ilaç veya davranış düzeltme yöntemlerinin ötesine geçmektedir. Belki de en etkili olanları, çocukların konuya odaklanmasına yardımcı olmak için tasarlanırken, DEHB’si olanların tipik huzursuzluğuna izin verir. Örneğin masa sandalye yerine egzersiz topları kullanmak, çocukların bedenlerini meşgul ederek dikkatini artırmaya yardımcı olduğu göstermiştir.

Öğrenciler aynı zamanda harekete izin veren hareket minderleri veya Hokki tabureleri üzerinde oturmayı da seçebilirler. Ağır bir dışbükey tabana sahip dayanıklı plastikten yapılmış tabureler, öğrenciler oturduklarında birden çok yönde hareket etmeyi sağlar. Araştırmacılar, bu kontrollü fiziksel hareketin ayağa kalkıp gezme ihtiyacını karşıladığını belirttiler.

Başka bir yaklaşım, öğrencilerin ana becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak için yazılımlar ve çevrimiçi araçların kullanılmasını öneriyor. Bazı ilçeler okuma yeterliliğine hitap eden ve bellek, dikkat, işlem ve sıralama gibi bilişsel becerileri geliştiren programlarla başarıyı yakalamakta. Bazı yazılımlar DEHB’ye özgü geliştirilmemişken, bu yaklaşımı savunanlar, DEHB’si olan öğrencilerin bunlardan en çok fayda görecek grup olduğunu savunuyorlar.

Herhangi bir okulda kullanılabilecek diğer DEHB düzenlemeleri arasında tercihli oturma, hareket molaları, esnek gruplama, görsel zamanlayıcılar, ağır kaldırma veya diğer fiziksel aktiviteler bulunur. Egzersizler, norepinefrin ve dopamin gibi nörotransmiter düzeylerini artırabileceğinden, herhangi bir türün fiziksel aktivitesi, öğrencinin iyi olma hissini ve olumlu tutumları olumlu yönde etkileyebilir.

Gardner ayrıca sık koçluk veya teşvik öneriyor. Öğrencilerin dikkatini dağıtmadığı ev ödevi için ayrılmış bir köşe gibi belirli etkinlikler için bir sınıfta yer ayırmanın da etkili olabileceğini ekliyor.

Geliştirilmiş prosedürler

Okullar, söz konusu bozukluğu tanımlamak ve etkili müdahaleler sağlamak için prosedürleri gözden geçiriyor. Wisconsin’deki Kenosha Unified School District, DEHB veya diğer davranışsal veya akademik kaygıları olan öğrencilere hizmet vermek için kapsamlı bir süreç geliştirdi.

“İşbirlikçi öğrenci müdahalesi”nde, velilere veya büyükanne ve büyükbabalara, akıl hocalarına, öğretmenlere ve okul müdürleri de dahil olmak üzere öğrenciye bağlı bir grup öğrenci, öğrenciye özgü müdahale fikirleri geliştirir. Özel eğitim ve öğrenci desteği müdürü Susan Valeri, takımın çocuğun benzersiz ilgi alanlarına odaklanan bir eylem planı oluşturduğunu söylüyor.

Öğrenciye soruyoruz, neyi seversiniz? İyi olan ne? Bir öğretmen bu bilgileri ödevleri veya sınıf kurallarını ayarlamada kullanır. Arabalarla ilgileniyorlarsa, bu ilgi bir yazma etkinliğine veya okuma projesine dahil edilir. Müziği seviyorlarsa, çalışırken müzik dinlemek için sınıfta kulaklık takmalarına izin verebiliriz.

Houston Bağımsız Okul Bölgesi, okul psikolojisi lisansı alan uzmanlarla çalışıyor, diyor bölge özel eğitim hizmetlerinin müdür yardımcısı Sowmya Kumar.

Dr. Mariyln Benoit, “Bir öğrenci teşhis edildikten sonra, en iyi yerleştirme veya müdahaleleri belirlemek için kapsamlı bir dizi önlem alınır. Değerlendirme yöntemleri, bir öğrencinin test verilerini, okul ortamındaki doğrudan gözlemleri ve DEHB’ye özgü davranış derecelendirme ölçeklerinin kullanımını içerir. Ebeveynler, öğretmenler ve akıl sağlığı profesyonelleri ile yapılan görüşmeler de faydalı olabilir.

Tıp alanında bildiğimiz, DEHB’nin genellikle tek başına mevcut olmamasıdır. DEHB tanısı konan çocukların sıklıkla bir öğrenme bozukluğu olabilir ve bunun tersi de geçerlidir” diyor.

Daha Çok Anlayış

Uzmanlar ayrıca, öğretmenlerin ve yöneticilerin DEHB ile öğrencilere en iyi şekilde hizmet etmelerine yardımcı olmak için bölgelerde uygun mesleki gelişime yatırım yapılmasını tavsiye etmektedir.
UC Irvine Tıp Fakültesi’nde psikiyatri ve insan davranışının klinik profesörü olan Robert Myers, eğitim konularının, DEHB öğrencilerinin planlama ve organizasyon yeteneklerini geliştirmelerine yardımcı olacak etkili davranış yönetimi teknikleri ve stratejileri içerdiğini öne sürüyor.

Amerikan Eğitim ve İnsan Gelişimi Enstitüsü yöneticisi Thomas Armstrong, öğretmenlerin ve diğer personelin eğitilmesinin, öğrenmede değerli sayılabilecek özelliklerin tanınmasına açıklık da dahil olmak üzere, bu tür ihtiyaçlara sahip çocuklara yönelik olumlu tutumların geliştirilmesine yardımcı olabilir diyor.

Yöneticiler için, öğretmenler ve diğerlerine destek sağlamak, ilerlemenin anahtarıdır diyor Myers:

Okul yöneticileri, öğretim elemanlarına, öğrencinin DEHB ve ailesinin bakış açısını anlamalarına yardımcı olma konusunda liderlik sağlamak için büyük bir fırsata sahipler.

Çeviren: Barış İplikci /ilkevin.com.tr
Kaynak: DA