İLKEVİN Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi

  • Kurumsal
    • Tarihçemiz
    • Marka ve Temel Değerler
    • İstatistikler
    • Yönetim ve İdari Kadro
    • İnsan Kaynakları
  • Eğitim Kadrosu
    • Fizyoterapi Birimi
    • Özel Eğitim Birimi
    • Okul Öncesi ve Çocuk Gelişimi Birimi
    • Sınıf Öğretmenleri Birimi
    • Görme Engelliler Birimi
    • İşitme Engelliler ve Dil Konuşma Birimi
    • Psikolog / PDR Birimi
    • Zihinsel Engelliler Birimi
  • Eğitim Programları
    • Destek Eğitim Programları
      • Zihinsel Engelli Bireyler
      • Bedensel Engelli Bireyler
      • Yaygın Gelişimsel Bozukluklar
      • Özel Öğrenme Güçlüğü
      • Dil ve Konuşma Güçlüğü
      • İşitme Engelli Bireyler
      • Görme Engelli Bireyler
    • Tamamlayıcı Eğitim Programları
      • Ergoterapi
      • Müzik ile Eğitim
      • Uzay Terapisi
      • Aile Eğitimi ve Danışmanlığı
      • Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık
      • Hareket Eğitimi
      • Duyu Bütünleme
      • Hidroterapi
    • Yoğun Eğitim Programları
  • Eğitim Teknikleri
    • Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Teknikleri
      • Klasik Masaj
      • Yürüme Analizi
      • Rijit ve Kinezyolojik Bantlama
      • Fizyoterapide Klinik Pilates
      • Kupa Terapisi
      • Refleksoloji
    • Bireysel Eğitim Teknikleri
      • ABA (UDA) Yöntem ve Teknikleri
      • PCDI Erken Eğitim Modeli
      • OÇİDEP
      • ETEÇOM
      • Montessori
      • Küçük Adımlar Erken Eğitim Programı
      • Portage Erken Eğitim Programı
      • Orff Eğitimi
      • Yaratıcı Drama
      • Ses Temelli Okuma-Yazma Eğitimi
      • Cinsel Gelişim ve Cinsellik Eğitimi
      • Braille Alfabesi
      • İşaret Dili
  • Makaleler
  • Etkinlikler
  • İletişim
0
Cuma, 21 Aralık 2018 / ODA Makaleler

Hikayenin ve Hafızanın Nörobilimi


Küçük çocuklara yatmadan önce kitap okuma keyfini yaşadıysanız, masalların bu kadar etkili olmasının nedenlerinden birini gözlemlemişsinizdir. Kızlarım, çocuklukları boyunca aynı kitabı tekrar tekrar okumamı isterdi. Onlarca okumadan sonra bile, bir sonraki sayfada neler olacağı ile ilgili heyecanlı bir şekilde tahminler yürütür, haklı çıkınca da inanılmaz mutlu olurlardı.

Çocuklardaki bu arzu – kitapların sesli okunmasını istemeleri, özellikle de olacakları tahmin edecek kadar iyi bildikleri kitapları talep etmeleri – hafızalarını geliştiren güçlü beyin dürtülerini kapsar.

Küçük yaşlardan itibaren hikayeler aracılığıyla edindiğimiz deneyimler, öğrenme ve hatırlama eylemleri için beyinde destekleyici koşullar oluşturur. Bunun temelinde, çocuğun kendisine hikayeler okunması ya da anlatılması deneyimiyle kurduğu duygusal bağlantılar yatar. Ek olarak, hikayenin örüntüsüne aşina olmaları hafızanın güçlenmesini sağlar.

Olumlu Duygular

Çocukluk döneminde masal dinlemek keyifli bir deneyimdir. Beyin, hayatı boyunca bu deneyimi hatırlar ve aramaya devam eder. Güçlü duygusal hafıza bağları, çocukların masal okunma ya da anlatılma deneyimlerinin bir parçasıdır. Çoğu zaman, hafıza, yatağa kıvrılarak hissedilen hoş bir duygudur. Çalkantılı koşullarda yetişmiş çocuklar için bile, uykudan önceki masallar göreceli ya da geçici olarak “sakin” diye nitelendirebildikleri şeylerdir.

Çocukluktan çok sonra, kişi masal okunduğunu ya da anlatıldığını anımsadığında ilgilenildiği, bakıldığı hissi yenilenir. Bu olumlu duygusal durum, kişinin hayatı boyunca her masal duyuşunda yeniden ortaya çıkabilir.

Ayrıca, aynı kitabı tekrar tekrar duymak beynin kendi içsel ödüllerini aramasını sağlar. Bir seçimin ya da tahminin doğru olduğu ortaya çıktığında beynin verdiği tepki, dopamin salınımıdır. Dopamin, tatmin ve haz duyma hissini tetikler.

Bu dopamin ödülü tepkisi özellikle küçük çocuklarda sıklıkla yaşanır. Her ne kadar kısa süre içinde gerçek tahminlere – seçimlere ya da kesin olarak bilinmeyen cevaplara – tepki vermeye dönüşse de, uyku öncesi masallarla geçen yıllarda bu ödül tepkisi, çocuk bir sonraki sayfada ne olduğunu kesin olarak biliyor olsa dahi harekete geçer.

Belleğin Gelişiminde Masalın Önemi

Çocukluk çağından gelen hikayeler olumlu duygusal deneyimlerle ilişkili olmanın yanı sıra, anıların saklanmasını sağlayan örüntü sistemini de etkiler. Beyinlerimiz anıları, örüntülere (fikirlerimiz arasındaki tekrar eden ilişkiler) dayanarak arar ve saklar. Bu sistem, dünyayı – ve her gün öğrendiğimiz onca yeni bilgiyi – yorumlamayı önceki deneyimlere dayanarak kolaylaştırır.

Masalın dört aşamalı yapısı – giriş (Bir varmış bir yokmuş…), problem, çözüm ve sonuç (…ve sonsuza dek mutlu yaşadılar) – üzerine yeni bilgilerin yerleştirilebileceği zihinsel bir harita oluşturur.

Gerek matematiksel gerek tarihsel olsun, bu yeni bilgi tanıdık bir anlatı yoluyla aktarıldığında bellek yapısı, beynin bilgiyi muhaza etmesini kolaylaştırır. Zaman içinde, zihinsel harita genişler ve “sonsuza dek mutlu yaşadılar” cümlesiyle bitmeyen, bunun yerine öğrencilerin muhtemel sonuçları keşfedebileceği fırsatlar sunan anlatıları kapsamaya başlar.

Sınıfta Kullanmak İçin Örnek Hikayeler

Matematik: “Maria hafta boyunca tüm görevlerini yerine getirdi ve Cumartesi günü uyanıp harçlığını aldığında çok mutlu oldu. 13 yaşına geldiğinde, ebeveynleri ona bir seçenek sundu. Aylık 100 lira alabilirdi ya da şu an 1 kuruşla başlardı, 30 gün boyunca parasının miktarı her gün iki katına çıkardı ve ay sonunda bu toplu parayı alırdı. 100 lira gibi büyük bir miktarı duyunca heyecanlandı ve bunu seçti. Siz olsanız hangisini seçerdiniz?”

Öğrenciler seçimlerini yaptıktan ve ikiye katlamanın şaşırtıcı sonucunu gördükten sonra – 5,368,709.12 liralık bir ödeme – üslü sayıları öğrenmeye hikaye aracılığıyla hazır hale gelirler.

Fen: “Bir adam varmış, ismi Arşi olsun, küvetindeki su seviyesinin neden yükseldiğini, doluyken küvete girdiğinde suyun bazen neden taştığını öğrenmek istiyormuş. Cevabı bulmak için işe yaramayan bir sürü yol denemiş, ancak bir gün nihayet başarmış ve ‘Evreka!’ diye bağırmış.”

Arşimet’in hikayesini, çocuklara aynı sorunu düşündürmek için kullanabilirsiniz. Örneğin, bardağın içindeki poker fişinin üstüne bozuk para koyunca su seviyesinin neden yükseldiğini, bozuk parayı dibe koyunca neden alçaldığını bulmaya çalışsınlar.

Tarih: “Uzay gemileri de dahil olmak üzere uçaklardaki gelişmeleri takdir ediyoruz. Ancak bazen bir şey meydana gelir ve herkes o araçtaki insanların güvenliği için endişe duymaya başlar.”

Öğrencilerle birlikte Hindenburg felaketi ya da Apollo 13’ün uçuşu gibi hikayeleri keşfetmek için birincil haber kaynakları kullanın. Sağlam uçaklar ya da uzay programları hakkında haber raporlarını inceleyin ve işler kötüye gidene kadar bu yolculukların nasıl örtbas edildiğine bakın. Ardından, hikayelerin sonlarını açıklamadan önce, öğrencilerinizden neler olduğu ile ilgili tahminde bulunmalarını isteyin.

Öğrenmeyi bir hikayeye dönüştürmek, onu daha ilgi çekici kılar, beynin olumlu duygusal durumunu harekete geçirir ve bilginin hafızada güçlü bir şekilde saklanmasını sağlar. Öğrenme; bir temaya, zaman akışına ya da bir problemi çözmeye ya da bir hedefe ulaşmaya yönelik eylemlere bağlı bir anlatı örüntüsünü takip ettikçe, hafıza daha dayanıklı hale gelir.


Yararlanılan kaynaklar: Edutopia // Eğitimpedia

ETİKETLER: Eğitim, Hafıza, Hikaye, Kitap Okuma, Nörobilim

İLGİNİ ÇEKEBİLİR

Ekolali İle Nasıl Baş Edebiliriz?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktiviteye Çözüm Bulan Okullar
Otizmli 15 Yaşındaki Sanatçı, Duygularını Sanata Dönüştürüyor

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

SON MAKALELER

  • Karantina Döneminde Çocuklarımızla Evde Yapabileceğimiz 3 Etkinlik

  • Spastik Çocuklara Botoks Tedavisi

  • Çocuklarda W Oturuş Pozisyonu

  • Etkili Öğrenme Yöntemleri

  • İşitme Engelli Bireylerde Konuşma Becerileri

Arşivde arama yapın...

Bilgi

  • Tarihçemiz
  • Marka ve Temel Değerler
  • Yönetim ve İdari Kadro
  • Eğitim Kadrosu
  • Kariyer

Ekstra

  • Makaleler
  • Haberler ve Duyurular
  • Etkinlikler
  • Yardım
  • İletişim

E-posta Aboneliği

İlk Evin üzerinden tüm gelişmeler hakkında anında bilgi almak için e-posta adresinizi bizimle paylaşın.

Made with ♥ by tbtcreative.com © 2018 ilkevin.com.tr All rights reserved.

ÜST
WhatsApp chat
BİZİ ARAYIN
YOL TARİFİ
Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, çerez politikamızı kabul ettiğinizi varsayarız.EvetÇerez Politikası